Chiều ngày 20/4/2024, ThS. BS. Hồ Mạnh Tường, Tổng Thư ký Hội Nội tiết Sinh sản và Vô sinh TPHCM (HOSREM) – Uỷ viên Ban Chấp hành Hội Phụ sản Việt Nam (VAGO) cùng GS. TS. Trần Thị Lợi, và 180 Y bác sĩ trong lĩnh vực Sản – Phụ khoa, các chuyên gia nghiên cứu lâm sàng, các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, các kỹ thuật viên đến từ 74 bệnh viện và các phòng khám chuyên khoa trên khắp cả nước đã có mặt tại Caravelle Hotel Saigon – TP. HCM để tham gia Hội thảo chuyên đề “Ứng dụng của siêu âm trong Phụ khoa, Hiếm muộn, và Hỗ trợ sinh sản”.

Hội thảo chuyên đề là một trong những hoạt động thường niên của HOSREM, được tổ chức từ năm 2005 đến nay, bao gồm các chủ đề báo cáo dựa trên Y học thực chứng của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Sản – Phụ khoa. Đây là hội thảo siêu âm đầu tiên được HOSREM và VAGO phối hợp tổ chức, diễn ra trong chiều ngày 20/4/2024 và kéo dài đến hết ngày 21/4/2024.

“Chúng ta dùng siêu âm như thế nào trong thời đại lâm sàng hiện nay hoàn toàn phụ thuộc vào việc chúng ta có đang đi theo hướng tổ chức thực hiện tốt hay không”, trích lời khai mạc hội thảo của ThS. BS. Hồ Mạnh Tường.

Siêu âm được xem là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiệu quả, có tính an toàn cao và có khả năng dần thay thế những kỹ thuật xâm lấn khác. Đây là một phương pháp cận lâm sàng được áp dụng phổ biến trong y học thông qua việc sử dụng sóng siêu âm để tái tạo hình ảnh về cấu trúc các bộ phận và cơ quan quan trọng trong cơ thể, giúp hỗ trợ đắc lực cho các bác sĩ trong việc chẩn đoán, theo dõi điều trị và can thiệp trong kỹ thuật điều trị bệnh, đặc biệt trong lĩnh vực Sản – phụ khoa.
Mở đầu cho buổi hội thảo là báo cáo của ThS. BS.CKII. Nguyễn Đình Vũ về “Siêu âm hình thái học quý 1” theo phác đồ của ISUOG và AIUM. Báo cáo đã nêu bật tính cần thiết của siêu âm quý 1 trong việc phát hiện các biến chứng bất thường lớn xảy ra trong 3 tháng đầu thai kỳ. Cũng theo phác đồ của ISUOG, bằng chứng từ các ca lâm sàng của BS.CKI Phạm Thị Phương Anh cũng cho thấy siêu âm giúp đánh giá được khả năng sống của thai giai đoạn sớm với độ nhạy đến 93.9% và độ đặc hiệu cao 100%. Theo TS. BS. Trần Nhật Thăng, siêu âm cho chúng ta cơ hội chẩn đoán sớm thai ngoài tử cung ở giai đoạn chưa vỡ, giúp bệnh nhân có cơ hội được điều trị theo phương pháp không phẫu thuật. Siêu âm qua ngã âm đạo được cho là siêu âm chuẩn mực đối với các biến chứng bất thường lớn của thai kỳ, đặc biệt là thai lạc chỗ, thai ngoài tử cung. Việc tiếp cận thai kỳ sớm bằng siêu âm giúp gia tăng cơ hội phát hiện thai ngoài tử cung sớm hơn. Việc áp dụng kinh nghiệm và kỹ thuật siêu âm cùng mô hình phân tầng nguy cơ thích hợp sẽ giúp ích hơn cho việc nhìn nhận và quản lý thai lạc chỗ.

Theo thống kê, việc mổ lấy thai trên toàn cầu đang có khuynh hướng báo động với tỷ lệ hơn 40%, đặc biệt ở khu vực Châu Á. Việt Nam hiện đang nằm trong khu vực có chỉ định mổ lấy thai cao. Việc quản lý thai kỳ cũng như mổ lấy thai đúng chỉ định sẽ gia tăng tỷ lệ sống cho cả mẹ và thai. Tuy nhiên, mổ lấy thai thường đi kèm theo nhiều nguy cơ như gia tăng tỷ lệ bệnh suất và tử vong cho cả mẹ và thai, gia tăng nhiễm trùng, chảy máu, gia tăng các biến chứng sản khoa như vỡ tử cung, nhau cài răng lược, sinh non, hoặc thai ngoài tử cung... Theo BS.CKI Lê Tiểu My, việc mổ lấy thai tạo nên những khuyết sẹo và thai bám sẹo mổ lấy thai... Việc chẩn đoán trường hợp thai bám sẹo mổ lấy thai hiện đang là một thách thức rất lớn đối với các nhà lâm sàng và siêu âm. Tỷ lệ chẩn đoán đúng và chẩn đoán xác định chính xác chỉ phân định được cao nhất 85% với biểu hiện lâm sàng đa dạng và không có triệu chứng xác định. Việc chẩn đoán thai bám sẹo mổ hiện nay thường dựa trên siêu âm ngã âm đạo, trong một số trường hợp cần kết hợp với siêu âm ngã bụng hoặc siêu âm Doppler giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan và toàn diện hơn.

Hiện nay, rất nhiều bệnh viện và cơ sở y tế áp dụng các kỹ thuật siêu âm trong việc chẩn đoán và điều trị sớm các bệnh sản – phụ khoa. Siêu âm cùng chiến lược tiếp cận hai bước và phân tầng quản lý theo ORADS đã giúp cho việc chẩn đoán và quản lý khối u buồng trứng được hiệu quả hơn. Trong khi đó, siêu âm ngã âm đạo cho thấy giá trị lớn trong việc đánh giá xoắn phần phụ như xoắn buồng trứng hoặc ống dẫn trứng hoặc cả hai. Một kỹ thuật khác là siêu âm 3 chiều giúp các nhà lâm sàng tiếp cận dễ dàng và đánh giá toàn diện dị tật tử cung, đánh giá ống dẫn trứng và các bệnh phụ khoa như Adenomyosis, u xơ cơ tử cung, Polyp lòng tử cung, …

Như vậy, chẩn đoán và quản lý như thế nào để tối ưu hóa việc điều trị là câu hỏi đặt ra cho các nhà lâm sàng. Siêu âm là một kỹ thuật luôn mang lại nhiều giá trị chẩn đoán quan trọng trong sản - phụ khoa. Bệnh sản – phụ khoa nếu được sự trợ giúp của các kỹ thuật siêu âm và được quản lý bởi các chuyên gia, đội ngũ các Y bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ luôn là chìa khóa để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của cơ thể, giúp tiên lượng và xử trí kịp thời các biến chứng, nhằm đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả, cũng như quản lý và xử trí bệnh nhân tốt hơn.

TS. Lâm Đỗ Phương Uyên